2. ĐÁNH GIÁ ĐỘ CHÍNH XÁC CỦA KỸ THUẬT XPERT MTB/XDR TRONG PHÁT HIỆN LAO KHÁNG THUỐC ISONIAZID, FLUOROQUINOLONES, THUỐC TIÊM HÀNG HAI TẠI BỆNH VIỆN PHỔI TRUNG ƯƠNG
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Mục tiêu: Đánh giá độ chính xác của kỹ thuật Xpert MTB/XDR trong phát hiện lao kháng thuốc INH, FLQ, nhóm thuốc tiêm hàng hai.
Đối tượng và phương pháp:100 bệnh nhân được làm xét nghiệm xác định tính kháng thuốc lao vi khuẩn lao bằng ba loại xét nghiệm Xpert MTB/XDR, Kháng sinh đồ MTB môi trường lỏng, MTB đa kháng siêu kháng LPA, nghiên cứu hồi cứu cắt ngang.
Kết quả: Độ nhạy của xét nghiệm Xpert MTB/XDR phát hiện tính kháng thuốc là 98.85% cho thuốc INH, 80% cho thuốc FLQ, là 83.33% cho AMK, 100% cho KAN và CAP. Độ đặc hiệu của xét nghiệm đối với tất cả các thuốc đều đạt 95%-100%. Giá trị dự báo dương tính (PPV) đều đạt từ 94-100%, ngoại trừ 85.71% của KAN và 33.33% của CAP. Giá trị dự báo âm tính (NPV) của tất cả các thuốc đều đạt từ 92%-100%. Độ tương đồng tính theo hệ số Cohen's kappa của xét nghiệm Xpert MTB/XDR so với xét nghiệm LPA có giá trị khoảng 0.9-1.0 đối với INH và FLQ, ở khoảng 0.6-0.7 đối với AMK, KAN và CAP.
Kết luận: Phương pháp Xpert MTB/XDR có độ nhạy và độ đặc hiệu cao trong phát hiện tính kháng INH, FLQ và các thuốc tiêm hàng hai và có độ tương đồng cao với xét nghiệm MTB đa kháng, siêu kháng LPA. Xét nghiệm Xpert MTB/XDR là xét nghiệm phân tử chẩn đoán tính kháng thuốc đơn giản, nhanh chóng, là công cụ hiệu quả để CTCLQG mở rộng mức độ bao phủ xét nghiệm kháng lao thuốc trong giai đoạn tới.
Chi tiết bài viết
Từ khóa
Xpert MTB/XDR, lao kháng thuốc.
Tài liệu tham khảo
Health Organization; 2023. Licence: CC BYNC-SA 3.0 IGO.
[2] Vietnam TB Profile Report, 2022, WHO.
[3] Technical manual for drug susceptibility testing
of medicines used in the treatment of tuberculosis.
Licence: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
[4] GLI Practical Guide to TB Laboratory Strengthening,
Geneva, World Health Organization, 2017.
[5] Cepheid. Xpert MTB/XDR [website]. 2021
(https://www.cepheid.com/en/tests/ Critical-
Infectious-Diseases/Xpert-MTB-XDR).
[6] WHO consolidated guidelines on tuberculosis.
Module 3: Diagnosis – rapid diagnostics for
tuberculosis detection, third edition. Geneva:
World Health Organization; 2024. Licence: CC
BY-NC-SA 3.0 IGO.
[7] Update on the use of nucleic acid amplification
tests to detect TB and drug-resistant TB: Rapid
communication. Geneva: World Health Organization;
2021 (https://www.who.int/publications/i/item/update-
on-the-use-of-nucleic-acid-amplification-tests-to-
detect-tb-and-drug-resistant-tbrapid-communication.
[8] Penn-Nicholson A, Georghiou SB, Ciobanu N
et al., Detection of isoniazid, fluoroquinolone,
ethionamide, amikacin, kanamycin, and capreomycin
resistance by the Xpert MTB/XDR assay: A cross-
sectional multicentre diagnostic accuracy study.
The Lancet Infectious Diseases. 2022;22(2):242-9.
[9] Cao Y, Parmar H, Gaur RL et al., Xpert MTB/
XDR: A 10-Color Reflex Assay Suitable for
Point-of-Care Settings To Detect Isoniazid,
Fluoroquinolone, and Second-Line-Injectable-Drug
Resistance Directly from Mycobacterium tuberculosis-
Positive Sputum. Journal of clinical microbiology. 2021;59(3).
[10] Syed RR, Catanzaro DG, Colman RE et al.,
Clinical Evaluation of the XDR-LFC Assay for
the Molecular Detection of Isoniazid, Rifampin,
Fluoroquinolone, Kanamycin, Capreomycin,
and Amikacin Drug Resistance in a Prospective Cohort.
Journal of clinical microbiology. 2023;61(3):e0147822.
[11] Katamba A, Ssengooba W, Sserubiri J et al.,
Evaluation of Xpert MTB/XDR test for susceptibility
testing of Mycobacterium tuberculosis
to first and second-line drugs in Uganda. PLOS
ONE. 2023;18(8):e0284545.
[12] Bộ Y tế, Hướng dẫn Chẩn đoán, điều trị và dự
phòng bệnh Lao, Quyết định 162/QĐ-BYT 2024, Bộ Y tế.
[13] Nguyen HB, Nguyen NV, Tran HT et al., Prevalence
of resistance to second-line tuberculosis drug among
multidrug-resistant tuberculosis patients in Viet Nam,
2011. Western Pacific surveillance and response journal :
WPSAR. 2016;7(2):35-40.