7. THỰC TRẠNG NHIỄM SÁN LÁ GAN NHỎ TRÊN NGƯỜI VÀ ĐỘNG VẬT TẠI TỈNH YÊN BÁI VÀ PHÚ YÊN

Khổng Minh Quang1, Nguyễn Quang Thiều2, Đỗ Ngọc Ánh3, Nguyễn Lương Tình2, Hoàng Quang Vinh2, Hoàng Lê Lan Phương4, Đỗ Trung Dũng2,5
1 Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương
2 Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng đới Trung ương
3 Học viện Quân y
4 Trường Đại học Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội
5 Trường Đại học Kỹ thuật Y tế Hải Dương

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Mục tiêu: Mô tả thực trạng nhiễm sán lá gan nhỏ trên người, trên chó/mèo, ốc và cá nước ngọt tại tỉnh Yên Bái và tỉnh Phú Yên năm 2020.


Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang khi tiến hành xác định tỉ lệ nhiễm sán lá gan nhỏ trên người bằng phương pháp xét nghiệm phân Kato-Katz cho 1.674 người. Xét nghiệm ốc bằng phương pháp shedding, xét nghiệm cá bằng phương pháp tiêu cơ, xét nghiệm phân chó mèo bằng phương pháp formaline ether để đánh giá tình hình nhiễm sán lá gan nhỏ.


Kết quả nghiên cứu: T lệ nhiễm sán lá gan nhỏ ở người tại tỉnh Yên Bái 45,4% và ở tỉnh Phú Yên 8,1%. T lệ nhiễm sán lá gan nhỏ ở nam giới cao hơn ở nữ giới với tỷ lệ nhiễm tương ứng là 40,5% 19,0%. Nam giới có nguy cơ nhiễm sán lá gan nhỏ cao gấp hơn 2,51 lần so với nữ giới.Tỷ lệ nhiễm sán lá gan nhỏ trên cá ở Yên Bái là 83,33%, ở Phú Yên là 0%. Tỷ lệ nhiễm sán lá gan nhỏ trên chó mèo ở Yên Bái là 22%, Phú Yên là 0%. Tỷ lệ nhiễm sán lá gan nhỏ trên ốc tại Yên Bái là 0,074%, Phú Yên là 0%.


Kết luận: Tỉ lệ nhiễm sán lá gan nhỏ ở người, ở chó mèo, ở cá tại tỉnh Yên Bái ở mức cao, cần có biện pháp phòng chống tích cực như điều trị toàn dân và can thiệp phòng chống tích cự, toàn diện tại các vùng dịch tễ bệnh sán lá gan nhỏ của tỉnh. Điều trị ca bệnh đối với người bệnh nhiễm sán lá gan nhỏ tại tỉnh Phú Yên.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

[1]. World Health Organization Study Group on the Control of Foodborne Trematode Infection (1995), Control of Foodborne Trematode Infection, WHO technical report. 1995; 849:1-156.
[2]. Viện sốt rét - Ký sinh trùng- Côn trùng Trung ương, Báo cáo tổng kết công tác phòng chống sốt rét, ký sinh trùng-côn trùng giai đoạn 2016-2020. Báo cáo tại hội nghị tổng kết. 2021;18-26
[3]. Hoang Quang Vinh, Waraphon Phimpraphai, Sirikachorn Tangkawattana, John F. Smith, Sasithorn Kaewkes, Do Trung Dung , Tran Thanh Duong, Banchob Sripa. Risk factors for Clonorchis sinensis infection transmission in humans in northern Vietnam: A descriptive and social network analysis study, Parasitology International. 2017; 66:74–82.
[4]. Hung N M., Dung D.T., Lan Anh N T., et al.. Current status of fish-borne zoonotic trematode infections in Gia Vien district, Ninh Binh province, Vietnam. Parasite and Vectors. 2015;8(1).
[5]. Đoàn Thuý Hoà. Nghiên cứu một số đặc điểm dịch tễ, thành phần loài sán lá gan nhỏ, sán lá ruột nhỏ tại hai huyện Kim Sơn và Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình (2016-2019), Luận án Tiến sỹ Y học, Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng Trung ương. 2020.
[6]. Nguyễn Thị Thanh Huyền. Nghiên cứu một số đặc điểm dịch tễ nhiễm sán lá gan nhỏ và hiệu quả can thiệp tại một số điểm thuộc tỉnh Bắc Giang và Bình Định năm 2016-2017. Luận án Tiến sỹ, Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng Trung ương. 2018.
[7]. Tran AKT, Doan HT, Do AN, Nguyen VT, Hoang SX, Le HTT, Hoang HT, Le NH, Le QBT, Le TA. Prevalence, Species Distribution, and Related Factors of Fish-Borne Trematode Infection in Ninh Binh Province, Vietnam. Biomed Res Int. 2019; doi: 10.1155/2019/8581379. PMID: 31467915; PMCID: PMC6699318.
[8]. Thao T.B.Nguyen, Veronique Dermauw, Hafid Dahma, Dung Thi Bui, Trang T.H.Le, Ngan T.T. Phi, Laetitia Lempereur, Bertrand Losson, Olivier Vandenberg, Do Trung Dung, Pierre Dorny, (2020). Prevalence and risk factors associated with Clonorchis sinensis infections in rural communities in northern Viet Nam. PLOS Neglected Tropical Diseases. 2020;14(8): e0008483. https://doi.org/10.1371/journal.pntd.0008483, 17 pages. Published online.
[9]. Ngọ Văn Thanh, Thực trạng nhiễm sán lá truyền qua cá trên người, yếu tố liên quan và hiệu quả một số giải pháp can thiệp tại huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa, năm 2013-2014, Luận án Tiến sỹ Y học, Đại học Y Hà Nội. 2016.
[10]. Phuong Thi Xuan Nguyen, Hien Van Hoang, Huyen Thi Khanh Dinh, Pierre Dorny, Bertrand Losson, Dung Thi Bui, Laetitia Lempereur. Insights on foodborne zoonotic trematodes in freshwater snails in North and Central Vietnam, Parasitology Research. 2020; https://doi.org/10.1007/s00436-020-07027-1.