25. MỐI TƯƠNG QUAN GIỮA DÂN SỐ VÀ TUỔI THỌ CỦA VIỆT NAM TỪ NĂM 1950-2021

Tóm tắt

Đặt vấn đề: Tuổi thọ hay tuổi thọ trung bình sắp tới (còn gọi là kỳ vọng sống) là thước đo chính để đánh giá chất lượng sức khỏe của dân số. Nhìn chung, nhiều công trình nghiên cứu đã được thực hiện để dự đoán tuổi thọ ở các quốc gia liên quan đến kinh tế và các yếu tố khác như giáo dục, giới tính, học vấn, môi trường, tuy nhiên nghiên cứu về quy mô dân số tác động đến tuổi thọ còn hạn chế.

Mục tiêu: Xác định mối tương quan giữa tổng số dân và tuổi thọ của Việt Nam từ năm 1950- 2021.

Phương pháp: Nghiên cứu sử dụng dữ liệu thứ cấp được trích xuất từ nguồn mở trên trang web của Liên Hợp Quốc. Số liệu được thu thập từ năm 1950 đến 2021 bao gồm tổng số dân, tuổi thọ và các biến số liên quan (tốc độ gia tăng dân số, mật độ dân số, và dân số thành thị).

Kết quả: Trong giai đoạn 1950 – 1975, kết quả phân tích cho thấy không có mối tương quan tuyến tính giữa các đặc điểm như tổng dân số, mật độ dân số, tốc độ gia tăng dân số và số dân thành thị với tuổi thọ. Ngược lại, trong giai đoạn 1976-2021, mô hình đa biến đã ghi nhận mối tương quan thuận giữa tổng dân số và tuổi thọ, mối tương quan nghịch giữa tốc độ gia tăng dân số và tuổi thọ.

Kết luận: Tổng dân số và tuổi thọ đều tăng mạnh từ năm 1950 đến 2021. Để nâng cao tuổi thọ trong giai đoạn đã ổn định dân số, cần tập trung phát triển các phương án kiểm soát tốc độ gia tăng dân số ở mức cân bằng.