38. TỶ LỆ LOÃNG XƯƠNG Ở BỆNH NHÂN HỘI CHỨNG CUSHING DO SỬ DỤNG GLUCOCORTICOID TẠI KHOA NỘI TIẾT – BỆNH VIỆN HỮU NGHỊ ĐA KHOA NGHỆ AN
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Mục tiêu: Khảo sát thực trạng loãng xương và mật độ xương ở bệnh nhân sử dụng glucocorticoid kéo dài.
Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang, tất cả 60 bệnh nhân có tiền sử hoặc hiện tại đang dùng thuốc glucocorticoid. Thời gian nghiên cứu từ tháng 02/2023 – 06/2023 tại Khoa Nội tiết Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An.
Kết quả: Tuổi trung bình 65,4 ± 9,3 tuổi; tỷ lệ nữ 58,3% và nam 41,7%. Thời gian sử dụng glucocorticoid trung bình 42,4 ± 28,5 tháng. Giá trị trung bình của mật độ xương BMD CSTL, CXĐ lần lượt là 0,7 ± 0,1g/cm2 và 0,6 ± 0,1 g/cm2 . Giá trị trung bình của T-score CSTL, CXĐ lần lượt là -2.4 ± 1,0 và -2,1 ± 0,7. Tỷ lệ loãng xương 60%. Bệnh nhân dùng thuốc GC từ 2 năm trở lên có nguy cơ bị biến chứng loãng xương cao gấp 5 lần so với dùng dưới 2 năm (OR = 5,0; 95%CI: 1,5 - 16,4; p = 0,006). Có sự tương quan tuyến tính nghịch giữa BMD CSTL và thời gian dùng thuốc glucocorticoid với mức tương quan mạnh (r = - 0,765, p < 0,001). Nhóm bệnh nhân dùng thuốc glucocorticoid từ một năm trở lên có BMD CSTL trung bình là 0,7 ± 0,01, thấp hơn so với dùng dưới một năm (0,9 ± 0,1) với p < 0,05. Nhóm bệnh nhân dùng thuốc glucocorticoid từ một năm trở lên có BMD CXĐ trung bình là 0,6 ± 0,01, thấp hơn so với dùng dưới một năm (0,7 ± 0,1) với p < 0,05.
Kết luận: Việc sử dụng glucocorticoid kéo dài ảnh hưởng đến giảm một độ xương và tăng nguy cơ loãng xương.
Chi tiết bài viết
Từ khóa
Hội chứng Cushing, Loãng xương, glucocorticoid.
Tài liệu tham khảo
[2] Bộ Y tế, Quyết định số 3879/QĐ-BYT ngày 30/09/2014 của Bộ Y tế ban hành Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh Nội tiết – Chuyển hoá, 2014.
[3] Nguyễn Mộng Tuân, Nghiên cứu mối liên quan của một số chỉ số đông máu với các triệu chứng lâm sàng, cận lâm sàng ở bệnh nhân khớp mạn tính có hội chứng Cushing do corticoid, 2018; Luận văn Thạc sĩ, Học viện Quân y 2018.
[4] Nguyễn Thị Thùy Linh, Trần Hồng Nghị, Vũ Thị Loan & cs, Khảo sát một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng hội chứng Cushing ở bệnh nhân dùng glucocorticoids, 2018; Journal of 108 - Clinical Medicine and Phamarcy, 2018. 13.
[5] Venkateshwarlu N, P Gandiah, Iatrogenic Cushing’s Syndrome in Admitted Patients to a Rural Based Medical College Hospital, 2017; International Journal of Contemporary Medical Research, 2017. Volume 4 | Issue 1 | January 2017 | ICV (2015): 77.83.
[6] Trần Việt Hòa, Đào Bùi Quý Quyền, Hoàng Trung Vinh, Khảo sát mật độ xương bằng phương pháp Dexa ở bệnh nhân viêm thận Lupus, 2022; Tạp chí Y học Việt Nam, Tập 510-Tháng 1 – Số 2 - 2022.
[7] Van Staa TP, HG Leufkens, C Cooper, The epidemiology of corticosteroid-induced osteoporosis: a meta-analysis, 2002; Osteoporos Int, 2002. 13(10): p. 777-87.
[8] Trần Thị Hiền Lĩnh, Đỗ Thị Huyền Trang, Mai Minh Thường & cs, Thực trạng kiến thức và sử dụng thuốc Corticosteroid ở bệnh nhân gút tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Tạp chí Y học Việt Nam, tập 518, số 1 (2022).
[9] Sözen T, L Özışık, N Başaran, An overview and management of osteoporosis, 2017; Eur J Rheumatol, 2017. 4(1): p. 46-56.
[10] Osvaldo DM, Luis FV, Maritza VW et al., Management of glucocorticoid-induced osteoporosis; Aging Clin Exp Res, 2021. 33(4): p. 793-804.
[11] Trần Thị Hằng, Lê Đình Tuân, Nguyễn Tiến Sơn, Một số yếu tố liên quan đến mật độ xương ở bệnh nhân viêm khớp dạng thấp; Tạp chí Y dược lâm sàng, tập 15 – số 3/2020.
[12] Hopkins RL, MC Leinung, Exogenous Cushing’s syndrome and glucocorticoid withdrawal; Endocrinol Metab Clin North Am, 2005. 34(2): p. 371-84, ix.