11. NGHIÊN CỨU MẬT ĐỘ XƯƠNG VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN Ở BỆNH NHÂN XƠ GAN
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Mục tiêu: Khảo sát mối liên quan giữa mật độ xương với yếu tố lâm sàng, cận lâm sàng ở bệnh nhân xơ gan.
Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu mô tả cắt ngang 33 bệnh nhân xơ gan tại Khoa Nội Tổng hợp - Nội tiết - Cơ xương khớp, Bệnh viện Trường Đại học Y Dược Huế từ ngày 12/4/2024 đến ngày 25/11/2024. Bệnh nhân được đo mật độ xương bằng máy Medix DR tại vị trí cột sống thắt lưng L1-L4 và cổ xương đùi chân không thuận.
Kết quả: Tại cổ xương đùi, tỉ lệ thiếu xương là 42,4% và tỉ lệ loãng xương là 12,1%; tại cột sống thắt lưng, tỉ lệ thiếu xương là 42,4% và loãng xương là 27,3%. Chỉ số mật độ xương trung bình ở cổ xương đùi và cột sống thắt lưng giảm thấp hơn ở nhóm ≥ 55 tuổi so với nhóm < 55 tuổi (p < 0,05). Nhóm ≥ 55 tuổi có nguy cơ thiếu xương hoặc loãng xương cột sống thắt lưng và cổ xương đùi lần lượt gấp 5,71 lần và 5,5 lần so với nhóm < 55 tuổi (p < 0,05). Mật độ xương trung bình tại cổ xương đùi và cột sống thắt lưng thấp hơn ở nhóm có uống rượu bia nhiều (p < 0,05). Có sự khác biệt rõ rệt về mức điểm Child-Pugh trung bình với mật độ xương tại cột sống thắt lưng (p = 0,04).
Kết luận: Mật độ xương có liên quan với một số yếu tố tuổi, uống rượu bia và mức điểm Child-Pugh ở bệnh nhân xơ gan. Đề nghị mở rộng cỡ mẫu nghiên cứu và nên khảo sát thường qui mật độ xương trên đối tượng này.
Chi tiết bài viết
Từ khóa
Xơ gan, mật độ xương, loãng xương, DXA.
Tài liệu tham khảo
[2] Lupoli R, Di Minno A, Spadarella G, Ambrosino P, Panico A, Tarantino L et al, The risk of osteoporosis in patients with liver cirrhosis: a meta-analysis of literature studies, Clinical Endocrinology, 2016, 84 (1): 30-8.
[3] Collier J, Bone disorders in chronic liver disease, Hepatology, 2007, 46 (4): 1271-8.
[4] Patel N, Muñoz S.J, Bone disease in cirrhosis, Clinical Liver Disease, 2015, 6 (4): 96-9.
[5] Angulo P, Therneau T.M, Jorgensen R.A, DeSotel C.K, Egan K.S, Dickson E.R et al, Bone disease in patients with primary sclerosing cholangitis: prevalence, severity and prediction of progression, Journal of Hepatology, 1998, 29 (5): 729-35.
[6] Sokhi R.P, Anantharaju A, Kondaveeti R, Creech S.D, Islam K.K, Van Thiel D.H, Bone mineral density among cirrhotic patients awaiting liver transplantation, Liver Transplantation, 2004, 10 (5): 648-53.
[7] Gallego-Rojo F.J, Gonzalez-Calvin J.L, Muñoz-Torres M, Mundi J.L, Fernandez-Perez R, Rodrigo-Moreno D, Bone mineral density, serum insulin-like growth factor I, and bone turnover markers in viral cirrhosis, Hepatology, 1998, 28 (3): 695-9.
[8] Long R.G, Meinhard E, Skinner R.K, Varghese Z, Wills M.R, Sherlock S, Clinical, biochemical, and histological studies of osteomalacia, osteoporosis, and parathyroid function in chronic liver disease, Gut, 1978, 19 (2): 85.
[9] Guañabens N, Parés A, Mariñoso L, Ma B, Piera C, Serrano S et al, Factors influencing the development of metabolic bone disease in primary biliary cirrhosis, The American journal of gastroenterology, 1990, 85 10: 1356-62.
[10] Meys E, Fontanges E, Fourcade N, Thomasson A, Pouyet M, Delmas P.D, Bone loss after orthotopic liver transplantation, The American Journal of Medicine, 1994, 97 (5): 445-50.
[11] Monegal A, Navasa M, Guañabens N, Peris P, Pons F, Martinez de Osaba M.J et al, Osteoporosis and Bone Mineral Metabolism Disorders in Cirrhotic Patients Referred for Orthotopic Liver Transplantation, Calcified Tissue International, 1997, 60 (2): 148-54.
[12] World Health Organition, Assessment of fracture risk and its application to screening for postmenopausal osteoporosis: report of a WHO study group [meeting held in Rome from 22 to 25 June 1992], Geneva: World Health Organization, 1994.
[13] Trần Thị Thu Hà, Nguyễn Thị Thu Thảo, Lê Thị Huệ, Mối liên quan giữa yếu tố nguy cơ loãng xương với nguy cơ gãy xương, Tạp chí Y học TP Hồ Chí Minh, 2016, 20 (6): 132-7.
[14] Hansen S.A, Folsom A.R, Kushi L.H, Sellers T.A, Association of fractures with caffeine and alcohol in postmenopausal women: the Iowa Women's Health Study, Public Health Nutr, 2000, 3 (3): 253-61.
[15] Turkeli M, Dursun H, Albayrak F, Okçu N, Uyanik M.H, Uyanik A et al, Effects of cirrhosis on bone mineral density and bone metabolism, Eurasian J Med, 2008, 40 (1): 18-24.
[16] De A, Ray D, Lamoria S, Sharma V, Khurana T.R, Hepatic osteodystrophy and fracture risk prediction using FRAX tool in Indian patients with cirrhosis, JGH Open, 2020, 4 (5): 945-9.
[17] Ionele C.M, Turcu-Stiolica A, Subtirelu M.S, Ungureanu B.S, Sas T.N, Rogoveanu I, Osteoporosis Assessment among Adults with Liver Cirrhosis, Journal of Clinical Medicine, 2023, 12 (1): 153.
[18] Meena P.D, Singh A, Nawal C.L, Chejara R.S, Jain S, Bansal P.K, Relation of bone mineral density with severity of liver cirrhosis. International Journal of Advances in Medicine, 2018, 5 (4): 809-13.
[19] George J, Ganesh H.K, Acharya S, Bandgar T.R, Shivane V, Karvat A et al, Bone mineral density and disorders of mineral metabolism in chronic liver disease, World J Gastroenterol, 2009, 15 (28): 3516-22.