37. ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ SẴN SÀNG CUNG CẤP DỊCH VỤ QUẢN LÝ BỆNH TĂNG HUYẾT ÁP VÀ ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TẠI TUYẾN Y TẾ CƠ SỞ TỈNH THỪA THIÊN HUẾ: PHÂN TÍCH DỮ LIỆU WHO-SARA NĂM 2018 VÀ 2024
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Mục tiêu: Đánh giá sự thay đổi sẵn sàng cung cấp dịch vụ quản lý tăng huyết áp và đái tháo đường tại tuyến y tế cơ sở tỉnh Thừa Thiên Huế năm 2018 và 2024.
Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang, sử dụng dữ liệu WHO-SARA 2018 và 2024 tại 141 trạm y tế. Phân tích hồi quy tuyến tính tổng quát đánh giá sự thay đổi theo thời gian và giữa các khu vực.
Kết quả: Tỉ lệ trạm y tế đạt mức sẵn sàng ≥ 70% giảm đối với tăng huyết áp (46,8% năm 2018, 30,5% năm 2024) và đái tháo đường (9,2% năm 2018, 5,0% năm 2024). Mức sẵn sàng tăng huyết áp giảm tại đô thị và nông thôn nhưng tăng nhẹ ở miền núi (F = 6,7, p < 0,05). Mức sẵn sàng đái tháo đường giảm ở cả 3 khu vực (F = 15,7, p < 0,001). Thuốc điều trị giảm mạnh tại đô thị đối với tăng huyết áp (F = 145,1, p < 0,001) và đái tháo đường (F = 4,8, p < 0,05), trong khi nông thôn có cải thiện thuốc đái tháo đường. Xét nghiệm chẩn đoán đái tháo đường giảm đáng kể, trái ngược với đào tạo và hướng dẫn chuyên môn tăng ở cả 3 khu vực.
Kết luận: Thuốc điều trị là tiêu chí có sự sụt giảm nghiêm trọng nhất. Cần ưu tiên đảm bảo thuốc và xét nghiệm tại tuyến y tế cơ sở, đồng thời tiếp tục đầu tư bền vững vào đào tạo chuyên môn.
Chi tiết bài viết
Từ khóa
Mức độ sẵn sàng cung cấp dịch vụ, WHO-SARA, bệnh không lây nhiễm, chăm sóc ban đầu, bất bình đẳng y tế.
Tài liệu tham khảo
[2] Vu L.T.H, Bui Q.T.T, Khuong L.Q et al, Trend of metabolic risk factors among the population aged 25-64 years for non-communicable diseases over time in Vietnam: A time series analysis using national STEPs survey data, Front Public Health 2022, 10 (10): 1045202, doi: 10.3389/fpubh.2022.1045202 [published Online First: 2022/12/20].
[3] World Health Organization, WHO package of essential noncommunicable (PEN) disease interventions for primary health care, Geneva, WHO, 2020.
[4] Bộ Y tế, Quyết định số 2559/QĐ-BYT ngày 20/4/2018, Ban hành Kế hoạch tăng cường thực hiện điều trị, quản lý tăng huyết áp và đái tháo đường theo nguyên lý y học gia đình tại các trạm y tế xã, phường, thị trấn giai đoạn 2018-2020.
[5] Duong D.B, Minh H.V, Ngo L.H et al, Readiness, Availability and Utilisation of Rural Vietnamese Health Facilities for Community Based Primary Care of Non-communicable Diseases: A CrossSectional Survey of 3 Provinces in Northern Vietnam, Int J Health Policy Manag 2019, 8 (3): 150-57, doi: 10.15171/ijhpm.2018.104 [published Online First: 2019/04/14].
[6] Hoang T.N, Nguyen T.P, Pham M.P et al, Assessment of availability, readiness, and challenges for scaling-up hypertension management services at primary healthcare facilities, Central Highland region, Vietnam, 2020, BMC Prim Care 2023, 24 (1): 138, doi: 10.1186/s12875-023-02092-8 [published Online First: 2023/07/02].
[7] Nguyen H.L, Ngo T.T, Capacity for delivery services of non-communicable diseases prevention and management in commune health centers. Vietnam Journal of Preventive Medicine, 2014, 3 (176), pp. 78-83.
[8] Mutale W, Bosomprah S, Shankalala P, Mweemba O, Chilengi R, Kapambwe S, Chishimba C, Mukanu M, Chibutu D, Heimburger D, Assessing capacity and readiness to manage NCDs in primary care setting: Gaps and opportunities based on adapted WHO PEN tool in Zambia, PLoS One, 2018 Aug 23, 13 (8): e0200994, doi: 10.1371/journal.pone.0200994. PMID: 30138318; PMCID: PMC6107121.
[9] World Health Organization, Strengthening services for NCDs in all-hazards emergency preparedness, resilience and response - A WHO report, Geneva, WHO, 2024.
[10] Nguyen P.T, Gilmour S, Le P.M, Nguyen H.L, Dao T.M.A, Tran B.Q, Hoang M.V, Nguyen H.V, Trends in, projections of, and inequalities in non-communicable disease management indicators in Vietnam 2010-2030 and progress toward universal health coverage: A Bayesian analysis at national and sub-national levels, EClinicalMedicine, 2022 Jul 11, 51: 101550, doi: 10.1016/j.eclinm.2022.101550. PMID: 35856038; PMCID: PMC9287489.
[11] El-Jardali F, Fadlallah R, Daouk A, Rizk R, Hemadi N, El Kebbi O et al, Barriers and facilitators to implementation of essential health benefits package within primary health care settings in low-income and middle-income countries: A systematic review, Int J Health Plann Manage, 2019, 34 (1): 15-41.
[12] Jacobs B, Hill P, Bigdeli M, Men C, Managing non-communicable diseases at health district level in Cambodia: a systems analysis and suggestions for improvement, BMC Health Serv Res, 2016 Jan 27, 16: 32, doi: 10.1186/s12913-016-1286-9. PMID: 26818827; PMCID: PMC4730739.
[13] Beran D, Pedersen H.B, Robertson J, Noncommunicable diseases, access to essential medicines and universal health coverage, Glob Health Action, 2019, 12 (1): 1670014, doi: 10.1080/16549716.2019.1670014. PMID: 31573421; PMCID: PMC6781244.
[14] Sepehri A, Minh K.N, Vu P.H, Challenges in moving toward universal health coverage: rising cost of outpatient care among Vietnam's insured rural residents, 2006-2018, Public Health, 2023 Feb, 215: 56-65, doi: 10.1016/j.puhe.2022.12.002. Epub 2023 Jan 13. PMID: 36642040.
[15] Kien V.D, Van Minh H, Giang K.B, Ng N, Nguyen V, Tuan L.T, Eriksson M, Views by health professionals on the responsiveness of commune health stations regarding non-communicable diseases in urban Hanoi, Vietnam: a qualitative study, BMC Health Serv Res, 2018 May 31, 18 (1): 392, doi: 10.1186/s12913-018-3217-4. PMID: 29855320; PMCID: PMC5984436.