43. MỨC ĐỘ ĐAU VÀ CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN Ở NGƯỜI CAO TUỔI ĐỒNG MẮC ĐAU CỘT SỐNG THẮT LƯNG VÀ THOÁI HÓA KHỚP GỐI: NGHIÊN CỨU CẮT NGANG TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA THÁI BÌNH
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Đặt vấn đề: Đau cột sống thắt lưng mạn tính (CLBP) và thoái hóa khớp gối (OA) là hai bệnh cơ xương khớp phổ biến ở người cao tuổi, thường đồng mắc và tạo gánh nặng đau đớn, tàn tật. Tuy nhiên, tại Việt Nam, bằng chứng về mức độ đau và các yếu tố liên quan ở nhóm bệnh nhân này còn hạn chế.
Mục tiêu: Mô tả mức độ đau và tìm hiểu một số yếu tố liên quan ở người cao tuổi có đồng thời CLBP và OA.
Phương pháp: Nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 88 bệnh nhân ≥60 tuổi được chẩn đoán đồng thời CLBP và OA tại Bệnh viện Đa khoa Thái Bình. Mức độ đau được đánh giá bằng Thang điểm cường độ đau dạng nhìn (Visual Analogue Scale - VAS); các đặc điểm nhân khẩu, lâm sàng và nhân trắc được thu thập. Phân tích hồi quy logistic đa biến được sử dụng để xác định các yếu tố liên quan đến đau dữ dội (VAS ≥7).
Kết quả: Tuổi trung bình của đối tượng là 69,5±5,2; nữ giới chiếm 78,4%. Tỷ lệ đau dữ dội ở nhóm nghiên cứu là 75,0%; Phần lớn ở giai đoạn thoái hóa khớp gối nặng (Kellgren-Lawrence độ 3–4, chiếm 75,3%). Phân tích đa biến cho thấy tuổi >70 là yếu tố dự báo độc lập mạnh mẽ nhất cho đau dữ dội (AOR=9,0; KTC 95%: 2,4–33,6). Một số yếu tố như nghề nghiệp nông dân, giới tính nữ và BMI bất thường có liên quan trong phân tích đơn biến nhưng không còn ý nghĩa khi hiệu chỉnh đa biến.
Kết luận: Đau dữ dội là tình trạng phổ biến và nghiêm trọng ở người cao tuổi đồng mắc CLBP và OA, trong đó tuổi cao là yếu tố nguy cơ chính. Kết quả nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc sàng lọc sớm và quản lý nhóm bệnh nhân này, đặc biệt ở những người ≥70 tuổi, nhằm cải thiện kiểm soát đau và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Chi tiết bài viết
Từ khóa
Người cao tuổi, đau cột sống thắt lưng, thoái hóa khớp gối, mức độ đau, yếu tố liên quan.
Tài liệu tham khảo
[2] Suri, P., Morgenroth, D. C., Kwoh, C. K., Bean, J. F., Kalichman, L., & Hunter, D. J. (2010). Low back pain and other musculoskeletal pain comorbidities in individuals with symptomatic osteoarthritis of the knee: Data from the Osteoarthritis Initiative. Arthritis Care & Research, 62(12), 1715–1723. https://doi.org/10.1002/acr.20324
[3] Nguyễn, Đ. M., & Nguyễn, V. Q. (2018). Đánh giá tình trạng đau thắt lưng do thoái hóa cột sống trên bệnh nhân điều trị tại Khoa Lão khoa, Bệnh viện Châm cứu Trung ương. Tạp chí Y Dược lâm sàng 108, 13(4), 87–90.
[4] Wong, A. Y. L., Karppinen, J., & Samartzis, D. (2017). Low back pain in older adults: Risk factors, management options and future directions. Scoliosis and Spinal Disorders, 12(14). https://doi.org/10.1186/s13013-017-0121-3
[5] Kherad, M., Rosengren, B. E., Hasserius, R., et al. (2017). Risk factors for low back pain and sciatica in elderly men: The MrOS Sweden study. Age and Ageing, 46(1), 64–71. https://doi.org/10.1093/ageing/afw154
[6] Đỗ, T. T., Vương, T. H., & Trần, T. B. (2021). Chất lượng cuộc sống của người bệnh đau lưng do thoái hóa cột sống và một số yếu tố liên quan tại Bệnh viện Tuệ Tĩnh năm 2020. Tạp chí Y Dược cổ truyền Việt Nam, 1(34), 4–9.
[7] Ngô, H. L., Huỳnh, T. H., Nguyễn, T. H., & cộng sự. (2023). Nghiên cứu tỷ lệ suy yếu và một số yếu tố liên quan ở người bệnh cao tuổi điều trị nội trú tại Bệnh viện Trường Đại học Y Dược Cần Thơ. Tạp chí Y Dược học Cần Thơ, 67, 56–63.
[8] GBD 2021 Osteoarthritis Collaborators. (2023). Global, regional, and national burden of osteoarthritis, 1990–2020 and projections to 2050: A systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2021. Lancet Rheumatology, 5(9), e508–e522. https://doi.org/10.1016/S2665-9913(23)00175-1
[9] Jimenez-Carcamo, G., Ceron-Hernandez, J., Gonzalez-Castro, T., et al. (2024). Low back pain and musculoskeletal disorders in agricultural workers in the Andean Region of Ecuador: A cross-sectional study. International Journal of Environmental Research and Public Health, 21(6), 885. https://doi.org/10.3390/ijerph21060885
[10] Le, T. V., Penta, M., Tran, T. B. H., Tran, L. B., Nguyen, M. S., & Schepens, B. (2025). Cross-cultural adaptation and validation of the Vietnamese version of the Knee Injury and Osteoarthritis Outcome Score (KOOS) in patients with knee osteoarthritis. Asia-Pacific Journal of Sports Medicine, Arthroscopy, Rehabilitation and Technology, 40, 23–28. https://doi.org/10.1016/j.asmart.2024.11.003.