44. GIÁ TRỊ TIÊN LƯỢNG CỦA NỒNG ĐỘ CEA HUYẾT THANH SAU PHẪU THUẬT UNG THƯ ĐẠI TRÀNG GIAI ĐOẠN II – III
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Mục tiêu: Khảo sát mối liên quan giữa nồng độ CEA huyết thanh trước và sau phẫu thuật với các đặc điểm lâm sàng, bệnh học của bệnh nhân. Đồng thời đánh giá giá trị tiên lượng của nồng độ CEA sau phẫu thuật đối với tiến triển bệnh ở bệnh nhân ung thư đại tràng giai đoạn II – III.
Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu hồi cứu trên bệnh nhân ung thư đại tràng giai đoạn II – III được phẫu thuật triệt căn, sau đó hóa trị bổ trợ tại Bệnh viện K (12/2023 – 8/2025). Nồng độ CEA được xác định trước phẫu thuật và khoảng 4 tuần (từ 3 đến 12 tuần) sau phẫu thuật. Mối liên quan giữa CEA trước và sau phẫu thuật với các yếu tố lâm sàng, bệnh học và với hiệu quả điều trị được phân tích.
Kết quả: Tổng cộng 141 bệnh nhân (61% nam, 39% nữ) được đưa vào nghiên cứu với trung vị tuổi là 62 (từ 24 đến 81). Trước phẫu thuật, 113/141 (80,1%) bệnh nhân có CEA tăng cao (> 5 ng/mL) với trung vị là 7,63 ng/mL. Sau phẫu thuật, nồng độ CEA giảm rõ rệt với trung vị còn 3,02 ng/mL. Độ biệt hóa khối u (tốt, vừa , kém) có ý nghĩa thống kê so với nhóm trung vị CEA trước phẫu thuật lần lượt là 4,27 ; 7,79 và 8,17 ng/mL (p = 0,046). Các yếu tố khác không cho thấy sự khác biệt có ý nghĩa với CEA trước phẫu thuật. Nồng độ CEA sau phẫu thuật là một yếu tố tiên lượng độc lập trong dự đoán sớm nguy cơ tiến triển bệnh, người bệnh có CEA >5ng/ml có nguy cơ tiến triển bệnh gấp 2,5 lần so với nhóm bệnh nhân có nồng độ CEA sau phẫu thuật ≤ 5 ng/mL (OR = 2,515; 95% CI: 1,026–6,167; p = 0,044<0,05).
Kết luận: Nồng độ CEA sau phẫu thuật trở về mức bình thường ở phần lớn trường hợp sau khi được phẫu thuật triệt căn và là yếu tố tiên lượng độc lập trong dự báo đáp ứng sớm với nguy cơ tiến triển bệnh.
Chi tiết bài viết
Từ khóa
Ung thư đại tràng, CEA, giai đoạn II, giai đoạn III, hóa trị bổ trợ.
Tài liệu tham khảo
[2] Xu Y, Chen Y, Long C, et al. Preoperative predictors of lymph-node metastasis in colon cancer. Front Oncol. 2021;11:667477. doi:10.3389/fonc.2021.667477.
[3] You W, Yan L, Cai Z, et al. Clinical significances of positive postoperative serum CEA and post-preoperative CEA increment in stage II–III colon cancer: a multicentre retrospective study. Front Oncol. 2020;10:671. doi:10.3389/fonc.2020.00671.
[4] Muñoz-Montaño WR, Rengifo JM, Cabrera L, et al. Persistent high levels of carcinoembryonic antigen after tumour resection are associated with poorer survival outcomes in patients with resected colon cancer. BMC Cancer. 2023;23(1):678. doi:10.1186/s12885-023-11126-4
[5] Pu H, Yang W, Liu M, et al. Elevated postoperative carcinoembryonic antigen guides adjuvant chemotherapy for stage II colon cancer: a multicentre cohort retrospective study. Sci Rep. 2024;14:6889. doi:10.1038/s41598-024-55967-w
[6] National Comprehensive Cancer Network (NCCN). NCCN Clinical Practice Guidelines in Oncology: Colon Cancer. Version 4.2025. Published July 2025. Accessed August 8, 2025. https://www.nccn.org/guidelines