10. GIÁ TRỊ TIÊN LƯỢNG TỬ VONG CỦA ĐỘ THANH THẢI LACTAT MÁU KẾT HỢP THANG ĐIỂM APACHE II Ở BỆNH NHÂN NHIỄM KHUẨN NẶNG VÀ SỐC NHIỄM KHUẨN
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Mục tiêu: Đánh giá giá trị tiên lượng của độ thanh thải lactat máu kết hợp thang điểm APACHE II ở bệnh nhân nhiễm khuẩn nặng và sốc nhiễm khuẩn.
Phương pháp: Nghiên cứu tiến cứu, cắt ngang phân tích trên 80 bệnh nhân nhiễm khuẩn nặng và sốc nhiễm khuẩn tại Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Trung ương Huế từ tháng 6/2023 đến tháng 10/2024. Đo nồng độ lactat máu và tính điểm APACHE II tại các thời điểm T0 (nhập hồi sức), T6 (6 giờ sau T0), T24 (24 giờ sau T0). Phân tích đường cong ROC để đánh giá giá trị tiên lượng tử vong.
Kết quả: Tuổi trung bình 63,34 ± 16,82 năm, nam giới 56,3%. Tỉ lệ sốc nhiễm khuẩn 81,2%, tỉ lệ tử vong 68,7%. Nồng độ lactat máu và điểm APACHE II ở nhóm tử vong cao hơn có ý nghĩa so với nhóm sống tại thời điểm T6 và T24 (p < 0,05). Giá trị tiên lượng tốt nhất thuộc về độ thanh thải lactat kết hợp điểm APACHE II tại T₂₄ với diện tích dưới đường cong ROC là 0,911 (KTC 95%: 0,85-0,97), độ nhạy 85,5% và độ đặc hiệu 88%. Phân tích hồi quy đa biến xác định điểm APACHE II T24 (OR = 1,33; p < 0,05) và nồng độ lactat T24 (OR = 1,96; p < 0,05) là các yếu tố tiên lượng tử vong độc lập.
Kết luận: Độ thanh thải lactat kết hợp thang điểm APACHE II có giá trị tiên lượng cao đối với bệnh nhân nhiễm khuẩn nặng và sốc nhiễm khuẩn, đặc biệt tại thời điểm 24 giờ sau nhập hồi sức.
Chi tiết bài viết
Từ khóa
Nhiễm khuẩn nặng, sốc nhiễm khuẩn, thanh thải lactat, APACHE II, tiên lượng tử vong.
Tài liệu tham khảo
[2] Lee Y.K, Hwang S.Y, Shin T.G et al. Prognostic Value of Lactate and Central Venous Oxygen Saturation after Early Resuscitation in Sepsis Patients. PloS one, 2016, 11 (4): pp. e0153305.
[3] Jones A.E, Shapiro N.I, Trzeciak S et al. Lactate clearance vs central venous oxygen saturation as goals of early sepsis therapy: a randomized clinical trial. Jama, 2010, 303 (8): pp. 739-46.
[4] Mikkelsen M.E, Miltiades A.N, Gaieski D.F et al. Serum lactate is associated with mortality in severe sepsis independent of organ failure and shock. Critical care medicine, 2009, 37 (5), pp. 1670-7.
[5] Varpula M, Tallgren M, Saukkonen K et al. Hemodynamic variables related to outcome in septic shock. Intensive care medicine, 2005, 31 (8), pp.1066-71.
[6] Đoàn Đức Nhân, Danh Minh Sung, Võ Minh Phương. Vai trò của độ thanh thải lactate trong tiên lượng tử vong ở bệnh nhân sốc nhiễm khuẩn. Tạp chí Y Dược học Cần Thơ, 2023, 69: tr. 106-12.
[7] Cao Y, Yao S, Shang J et al. The combination of lactate level, lactate clearance and APACHE II score better predicts short-term outcomes in critically Ill patients: a retrospective cohort study. BMC anesthesiology, 2022, 22 (1): pp. 382.
[8] Shen Y, Yu J, Zhou F et al. The predictive performance of the lactate clearance rate combined with the APACHE II score in the prediction of sepsis-associated acute kidney injury in 7 days. Translational andrology and urology, 2022, 11 (4): pp. 543-53.
[9] Hao C, Hu Q, Zhu L et al. Combined prognostic value of serum lactic acid, procalcitonin and severity score for short-term prognosis of septic shock patients. Zhonghua wei zhong bing ji jiu yi xue, 2021, 33 (3): pp. 281-5.
[10] Nguyễn Thị Huyền, Tạ Thị Diệu Ngân. Giá trị tiên lượng tử vong của lactat máu ở người bệnh sốc nhiễm khuẩn điều trị tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương giai đoạn 2018-2022. Tạp chí Y học Việt Nam, 2023, 522 (2): tr.168-73.