41. TỔNG QUAN VỀ NGHỀ CÔNG NGHỆ THỰC PHẨM – DƯỢC PHẨM: XU HƯỚNG PHÁT TRIỂN VÀ ỨNG DỤNG TRONG Y HỌC CỘNG ĐỒNG

Mai Công Hưng1, Nguyễn Thị Huyền1
1 Trường Cao đẳng Dược Trung ương Hải Dương

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Mục tiêu: Công nghệ thực phẩm và dược phẩm là một lĩnh vực liên ngành, kết hợp các nguyên lý của khoa học thực phẩm, khoa học dược, công nghệ sinh học và quản lý chất lượng. Mục tiêu cốt lõi của lĩnh vực này là đảm bảo tính an toàn, hiệu quả và tính bền vững của các sản phẩm thực phẩm và dược phẩm, qua đó đóng góp trực tiếp vào công tác phòng ngừa bệnh tật và nâng cao sức khỏe cộng đồng. Bài viết này cung cấp một cái nhìn tổng quan về ngành nghề, làm rõ các xu hướng phát triển hiện nay và phân tích những ứng dụng trong lĩnh vực y học cộng đồng.


Phương pháp: Bài viết này được thực hiện theo hướng tiếp cận tổng quan tài liệu. Các nguồn dữ liệu khoa học được thu thập từ cơ sở dữ liệu quốc tế uy tín như PubMed, Scopus, Web of Science, Science Direct và các tài liệu chuyên ngành trong lĩnh vực công nghệ thực phẩm, công nghệ dược phẩm và y học cộng đồng. Từ khóa được sử dụng trong quá trình tìm kiếm bao gồm: “food technology”, “pharmaceutical technology”, “public health”, “biotechnology”, “nanotechnology”, “personalized nutrition/medicine” và “sustainable development”.


Kết quả: Tổng quan tài liệu cho thấy công nghệ thực phẩm và dược phẩm là hai lĩnh vực liên ngành, cùng hướng đến mục tiêu nâng cao sức khỏe cộng đồng thông qua đảm bảo an toàn, chất lượng và hiệu quả sản phẩm. Các xu hướng phát triển nổi bật bao gồm ứng dụng công nghệ sinh học, trí tuệ nhân tạo, cá thể hóa dinh dưỡng và điều trị, công nghệ xanh - bền vững, công nghệ nano và chuyển đổi số trong quản lý chất lượng. Những tiến bộ này đã được ứng dụng rộng rãi trong y học cộng đồng, từ phòng ngừa bệnh tật, cải thiện dinh dưỡng, đảm bảo an toàn thực phẩm đến kiểm soát dịch bệnh và kết hợp y học cổ truyền với hiện đại.


Kết luận: Công nghệ thực phẩm và dược phẩm là lĩnh vực liên ngành phát triển nhanh, góp phần nâng cao sức khỏe cộng đồng và ứng phó thách thức y tế toàn cầu. Các xu hướng mới như công nghệ sinh học, nano, trí tuệ nhân tạo, cá thể hóa dinh dưỡng - y học và sản xuất xanh đang mở ra nhiều ứng dụng trong phòng ngừa bệnh tật, cải thiện dinh dưỡng, quản lý an toàn thực phẩm và phát triển vắc-xin. Tuy nhiên, ngành vẫn đối mặt với thách thức về quản lý chất lượng, chi phí và khả năng tiếp cận, đòi hỏi sự phối hợp đa ngành và chính sách hỗ trợ để phát triển bền vững.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

[1] Han K, Yang H, Fan D, Deng J. Advances in nanotechnology research in food production, nutrition, and health. Nutrients, 2025, 17 (15), 2443. https://doi.org/10.3390/nu17152443
[2] Altemimi A, Aziz N, Yi-Chen H, Ibrahim S.A. Application of nanoparticles in human nutrition: A review. Nutrients, 2024, 16 (5), 636. https://doi.org/10.3390/nu16050636
[3] Su Q, Zhao X, Zhang X, Wang Y, Zeng Z, Cui H, Wang C. Nano functional food: Opportunities, development, and future perspectives. International Journal of Molecular Sciences, 2022, 24 (1), 234. https://doi.org/10.3390/ijms24010234
[4] Cui G, Yu X, He M, Huang S, Liu K, Li Y, Li X. Nanoparticle delivery systems of functional substances for precision nutrition. Advances in Food and Nutrition Research, 2024, 112, 1-50. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/39218508/
[5] Mehta J, Pathania K, Pawar S.V. Recent overview of nanotechnology based approaches for targeted delivery of nutraceuticals. Food & Function, 2025, 16 (5), 947-978. https://doi.org/10.1039/d5fb00122f
[6] Frontiers in Nutrition. Biocompatible nanomaterials in food science, technology, and nutrient drug delivery. Frontiers in Nutrition, 2021, 8, 778155. https://doi.org/10.3389/fnut.2021.778155.
[7] Spandidos Publications. Various facets of nanotechnology in food processing (Review). International Journal of Functional Nutrition, 2024, 5 (2), 38. https://doi.org/10.3892/ijfn.2024.38